اگر برای شما درک زمان در طول پاندمی کووید 19 امری مشکل است، باید بگویم که تنها نیستید. این پدیده که زمان در قرنطینه عجیب به نظر می‌رسد مختص مونترال هم نیست –  مردمان تمام نقاط جهان هنگام دست و پنجه نرم کردن با دوره‌های طولانی جداسازی و قرنطینۀ طولانی مدت و ملال آور این حس را دارند. شاهدی بر این ماجرا را می‌توان در میان هزاران میم (meme) و گیفی (GIF) یافت که هر روزه توسط کاربران شبکه‌های اجتماعی ساخته می‌شود و نشان دهندۀ سردرگمی جمعی در مورد معنی روز، ماه و حتی سال است.
 
پس چرا هم احساس می‌کنیم که هنوز ماه مارس سال 2020 است، و هم احساس می‌کنیم که از آن زمان 1000 سال سپری شده است. دلیل ادراک جمعیِ بد شکل انگاری زمان (time dysmorphia) چیست؟ چه کاری می‌توانیم برای رفع آن انجام دهیم؟ از پروفسور اریک لویس، استاد فلسفه و موسیقی در دانشگاه McGill در این باره سوال کردیم.
 
چرا زمان اکنون آنقدر عجیب به نظر می‌رسد؟

به عنوان فردی که در مورد فلسفۀ موسیقی بداهه‌ – ضرب آهنگ، وزن، ریتم و جاز مبتنی بر زمان‌بندی – مطالعه می‌کند، پروفسور لویس توضیح می‌دهد که  پاندمی چیزی را برملا ساخت که همیشه صحت داشته است: «مفهوم کشسانی زمان»
 
بسیاری از نشان‌گرهایی که از آنها برای دنبال کردن گذر زمان استفاده می‌کردیم، ناپدید شده‌اند. و در نتیجه توانایی ما برای اینکه به صورت شناختی بدانیم چه اندازه از زمان سپری شده دچار اختلال شده است.
او مثالی از یک روز عادی کاری می‌آورد که در آن فرد به محل کار می‌رود، کار خود را آغاز می‌کند، ناهار می‌خورد، و به خانه باز می‌گردد.
 
او گفت: «شما بر اساس توالی فعالیت‌های خود همیشه می‌دانید که چه زمانی است، درسته؟»
 
«برای بسیاری از ما در این برنامه اختلال به وجود آمده و به این صورت نشانه‌گذاری گذر زمان به وسیلۀ ریتم‌های روزانۀ خود را از دست داده‌ایم.»
 
پروفسور لویس آن را با گوش دادن به موسیقی مقایسه می‌کند.
 
وی افزود: «ریتم موسیقی است که به شما یادآوری می‌کند در کجای آهنگ قرار دارید. اگر سر رشتۀ ریتم آهنگ از دست شما خارج شود، احساس سپری شدن زمان را از دست خواهید داد.»
 
او گفت، در نتیجه برای بسیاری از ما روز‌ها خیلی طولانی به نظر می‌رسد، در حالی که همزمان یک ماه مثل مانند چشم بر هم زدنی می‌گذرد -  انگار که زمان هم آهسته شده و هم سرعت یافته است.
 
آیا این پدیده خوب است یا بد؟ (و یا هر دو)
 
پروفسور لویس می‌گوید این پدیده می‌تواند دلیل بخشی از اضطراب‌ها و بی‌قراری‌های ما در زمان پاندمی باشد.

پاندمی همه را به صورت متفاوت تحت تأثیر قرار داده است – روال عادی بعضی از افراد چنان دست‌خوش تغییر نشده، در حالی که زندگی دیگران به کلی تغییر کرده است.
این بدان معناست که دیگر برنامۀ ما با برنامۀ زمانی خانواده و دوستان هماهنگ نیست.
 
دیگر با همکارانمان در محل کار ملاقات نمی‌کنیم، با هم ناهار نمی‌خوریم، و با یک اتوبوس به خانه بر نمی‌گردیم. دانشجویان و دانش‌آموزان کلاس‌های ضبط شده را شاید در زمان‌هایی متفاوت نگاه کنند.
 
دکتر لویس گفت: «زمانی که بر اساس موقتی بودن، امور را پیش می‌بریم، اساساً همکاری و هم‌زمانی با دیگران ناممکن می‌شود.»
 
«دیگر درک مشترکی از پیش رفتن در زمان، درک در ز اجتماع و نزدیکی به دیگران، به شکلی که قبلاً می‌شناختیم، وجود ندارد. درک اینکه ما با هم در زمان به پیش می‌رویم مهم است.»
 
آیا این پدیده مزیتی در پی دارد؟
 
با این حال، همه‌اش تیره و تار نیست. جنبۀ مثبتی هم دارد.
 
طبق پروفسور لویس، اگر نمی‌شود دیگر رو در رو با کسی مثلاً در کافی‌شاپ ملاقلات کرد، دیگر برایمان مهم نیست که افراد کجا هستند.
پروفسور لویس می‌گوید: «معمولاً می‌گفتیم «راستی برای تطعیلات بهار می‌خوای بری پاریس؟ شاید من هم بتونم بیام، دسته جمعی می‌ریم.» اکنون می‌گوییم، بیایید به صورت آنلاین این کار رو انجام بدیم».
 
از آنجایی که درک محلی ما از زمان آنقدر از هم گسیخته است، گپ زدن با دیگران در مناطق زمانی متفاوت در قاره‌های متفاوت آنقدر متفاوت به نظر نمی‌رسد.»
 
او جشنواره‌های آنلاین رایگان را برای مثال ذکر می‌کنند که افراد از سراسر دنیا با علایق مشترک می‌توانند در آن‌ها شرکت کنند.
 
«اکنون پُر کردن شکاف‌های زمانی عظیم ساده‌تر است.»
 
«درک ما از اجتماع محلی در حال تحلیل رفتن است، اما می‌توانید در عوض می‌توانید اجتماعی گوناگون‌تر را به دست بیاورید.»
 
آیا می‌توانیم آن را درست کنیم و یا اینکه تا تطعیلات در روز موش‌خرما می‌مانیم؟
 
برای آنهایی که تازه وارد قرنطینه می‌شوند، ما نمی‌توانیم به این زودی‌ها خود را با ریتم جدید هماهنگ کنیم که به ما کمک کند درک درستی از گذر زمان را داشته باشیم.
 
از این رو، به همین دلیل است که ایجاد یک روال در قرنطینه با نشانگرها در طول روز – به عنوان مثال، رفتن به پیاده روی در زمان‌هایی که معمولاً به سر کار می‌رفتید و بر می‌گشتید – ممکن است کمک کننده باشد.
 
بزرگترین پیشنهاد پروفسور لویس به نحوه ارتباط آنلاین ما مربوط می‌شود.  
 
شعار او این است: «تأخیر را بپذیرید» - به عبارت دیگر، تأخیر و کندی ارتباطات مجازی را بپذیرید.
 
پروفسور لویس می‌گوید، نمی‌شود کاری با آن کرد.  درست مانند وسیقی، کووید 19 هم دارای تأخیر است. هم در علت تأخیر وجود دارد و هم در معلول – چه دوران کمون ویروس که بر تعداد موارد ابتلا تأثیر می‌گذرد و چه سیاست‌ها، همه دارای تأخیر هستند.
 
پذیرفتن تأخیر ما را قادر می‌سازد که انعطاف پذیر باشیم. بداهه نوازی کنیم. انتظار داشته باشیم که زمان مانند به صورت عادی جریان نمی‌یابد.
 
این پدیده ما را مجبور می‌کند که آن را بپذیریم، حتی اگر یک قدم از دیگران عقب باشیم و یا یک قدم جلو. هنوز با آنها در زمان به پیش می‌رویم.