در هر نسل، یک یا دو رمان خلق میشود که از حاشیه فضای ادبی فاصله میگیرد، به یک پدیده تبدیل میشود و برای افرادی که حتی کتاب هم نمیخوانند، اثری نامآشنا میشود. «۱۹۸۴» شاهکار «جورج اورول» یکی از این کتابهاست و دیگری، «قصه ندیمه» نوشته «مارگارت اتوود».
«اتوود» نویسندهای است که درباره خودش میگوید: «خوشبینی یعنی بهتر از واقعیت، بدبینی یعنی بدتر از واقعیت، من واقعبین هستم.» گویا همین واقعبینی باعث شده بسیاری بخواهند با خواندن رمان «قصه ندیمه» این نویسنده و سریال اقتباسی آن، به سرنوشت خود در دوران «دونالد ترامپ» پی ببرند. و البته در دورانی که برخی نویسندهها از فناوری نو هراس دارند، شاید همین خصیصه را بتوان دلیل ارتباط خوب «اتوود» با ایدههای جدید شمرد.
«کلر آرمیتستد» دبیر روزنامه «گاردین» به تازگی مطلبی درباره «مارگارت اتوود» داستاننویس کانادایی نوشته که اخیرا استقبال فراوان از اقتباس تلویزیونی «قصه ندیمه» او و صدرنشین شدن این رمان در فهرست «آمازون» خبرساز بوده است. این مطلب را در ادامه میخوانید:
«اتوود» ۷۷ ساله یک طبیعتگرد پرشور است که به همراه همسرش «گرام گیبسون» علاقه خاصی به پرندهها دارد. انتظار نداشتم، اما او خیلی گرم و صمیمی من را به دل خانوادهاش راه داد.
دید «اتوود» نسبت به زندگی رنگ و بوی کمیک دارد؛ مثلا زمانی که یک تور بینالمللی روی قایق برای رونمایی از «سال سیل» ـ دومین رمان از سهگانه «مدآدام» ـ برگزار کرد. او در صورت لزوم به سبک زندگیاش دوز مناسبی از طنز اضافه میکند.
«لنی گودینگز» ناشر انگلیسی کارهای اتوود، وقتی اخیرا به خانه او در تورنتو رفته بود، خیلی متعجب شد که او را با یک کیسه کاغذی پر از بوقلمونهای بوقی بزرگ دید. وی در اینباره گفت: «او (اتوود) سرش را به طنز خندهداری کج کرد و با لبخندی شیطنتآمیز، آنها را به من نشان داد. وقتی آن را فشار میداد، صدایشان درمیآمد. معلوم شد او و «گیبسون» قرار است جوایز سالانه انجمن سلطنتی حمایت از پرندگان (RSPB) را به برندگان اعطا کنند. هر یک از برندهها یک بوقلمون بوقی از «مارگارت» هدیه میگیرند. او با فشار دادن عروسکها یک گروه کر درست کرده بود.»
علاقه «اتوود» به طبیعت در کودکی او و جنگلنوردیهایش با پدر حشرهشناسش در کانادا ریشه دارد. او دومین فرزند از سه فرزند خانواده بود و طبق سبک زندگی خانوادگیشان، مجبور نبود تا هشتسالگی به مدرسه شبانهروزی برود.
«اتوود» زمانی که دانشجوی دانشگاه تورنتو بود، اولین شعرهایش را به چاپ رساند و در سال ۱۹۶۴ اولین جایزه ادبی مهم عمرش را دریافت کرد.
«اتوود» یک میلیون و ۶۰۰ هزار هوادار در توییتر دارد که روزی چندینبار درباره موضوعات مختلف برایشان پست میگذارد؛ از نیاز مبرم به حمایت از پروانه سلطنتی گرفته تا بدگویی از «هیلاری کلینتون».
کتاب آدمکش کور، دهمین رمان مارگارت اتوود کانادایی، در سال ۲۰۰۰ برنده جایزه بوکر شد. در این کتاب نیز مارگارت اتوود بار دیگر ثابت میکند که در ساختن داستانهای پیچیده، روایتهای لایه لایه و کاربرد مناسب آرایههای ادبی؛ استاد است. او میتواند با شیوهی استثنایی داستان سرایی خود خواننده را مجذوب و میخکوب کند. کتاب آدمکش کور از جنبهای دیگر نیز حائز اهمیت است، اتوود علاوه بر روایت یک داستان جذاب؛ در ارائه تعریفی ادبی-تاریخی برای هویت کانادایی مشارکت داشته است و این مفهومی است که او در آثار غیرداستانی نیز به آن پرداخته است.
این نویسنده همچنین در سریال «قصه ندیمه» و بازی «زامبیها، فرار!» نقشی هم ایفا کرده است. این بازی توسط «نوامی الدرمن» رماننویس انگلیسی و طراح بازی که شاگرد «اتوود» هم حساب میشود، ساخته شده است. «الدرمن» یکی از چهار نفری بود که در یک رقابت ادبی برگزیده شد تا سفری به کانادا داشته باشد و با «اتوود» آشنا شود. او درباره آشناییاش با این نویسنده سرشناس میگوید: «ما چهار نفر بودیم که برای ملاقات با او به کانادا سفر کردیم. من فکر میکنم او من را به خاطر بامزه بودنم انتخاب کرد.»
«اتوود» سال ۲۰۰۳ در جشنواره «هی» گفت که «قصه ندیمه» در مقایسه با اولین آثارش یعنی سهگانه «مدآدام» کمتر مصداق کلی دارد. «اوریکس و کریک» به مسائل جهانی پرداختهاند، در حالی که «قصه ندیمه» بیشتر روی آمریکا تمرکز دارد. اما سه دهه پس از انتشار «قصه ندیمه» با روی کار آمدن «دونالد ترامپ» و رویکرد ضدزن او در آمریکا، به نظر میرسد این کتاب بیش از پیش فضای خود را در جامعه آمریکایی پیدا کرده است.
رمان «قصه ندیمه» به خاطر محتوای ضدمسیحی و صحنههای غیراخلاقی از فهرست کتابهای درسی مدرسهها و کتابخانههای آمریکا حذف شده است. نام این اثر در میان ۱۰۰ کتاب چالشبرانگیز طی ۲۰ سال گذشته دیده میشود.
پخش سریال اقتباسی «قصه ندیمه» از ماه گذشته در آمریکا آغاز شده و به تازگی به انگلستان رسیده است. اخیرا خبر رسید پخش اولین قسمت این مجموعه تلویزیونی از شبکه چهار انگلستان موجب افزایش چشمگیر فروش کتاب «اتوود» در سایت «آمازون» شده و آن را دوباره صدرنشین فهرست پرفروشترینها کرده است. «الیزابت ماس» در این سریال ۱۰ قسمتی نقش ندیمهای به نام «آفرد» را ایفا میکند.
